Η σκωληκοειδής απόφυση θεωρείται κατάλοιπο εμβρυϊκό και βρίσκεται στην αρχή του παχέος εντέρου (τυφλό).
Το μήκος της κυμαίνεται από 3-18cm και η ακριβής της θέση διαφοροποιείται από άτομο σε άτομο (π.χ. τυπική, οπισθοτυφλική, παρακολική) εξαιτίας ανατομικών παραλλαγών αλλά και καταστάσεων με μετατόπιση των ενδοκοιλιακών σπλάγχνων όπως η εγκυμοσύνη.
Ο ρόλος της είναι κυρίως η συμβολή στην άμυνα του οργανισμού καθώς περιέχει λεμφικό ιστό.
Η αφαίρεσή της πάντως σε περίπτωση φλεγμονής δεν δημιουργεί μεταγενέστερα προβλήματα.
Οι συχνότερα προσβαλλόμενες ηλικίες είναι 10-30 ετών.
Η οξεία σκωληκοειδίτις αποτελεί την συχνότερη επείγουσα κατάσταση στην χειρουργική και η έγκαιρη διαγνωστική αντιμετώπιση είναι κεφαλαιώδους σημασίας.
Από το 1886 που πρωτοδιαγνώσθηκε έχουν γίνει άλματα προόδου στην θεραπεία της.
Η φλεγμονή στην σκωληκοειδή απόφυση είναι αποτέλεσμα απόφραξης, σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία.
Κατ’ αυτήν αποφράσσεται ο αυλός της από κοπρόλιθο ή υπερπλασία λεμφικού ιστού, από φυτικές ίνες, παράσιτα, σπόρους ή όγκους.
Εξαιτίας της απόφραξης γίνεται πολλαπλασιασμός των μικροβίων και η παραγωγή βλέννης προκαλεί διάταση της απόφυσης.
Με αυτόν τον μηχανισμό δημιουργείται το περιομφαλικό άλγος.
Όσο εντείνεται η παραπάνω διαδικασία έχουμε την ισχαιμία και την σταδιακή νέκρωση της απόφυσης με αποτέλεσμα την εμφάνιση των σημείων της τοπικής περιτονίτιδος.
Ο πόνος πλέον είναι έντονος και εντοπίζεται στην κοιλιακή χώρα κάτω δεξιά.
Αν ο ασθενής δεν αντιμετωπίσει τα φαινόμενα επιδεινώνονται και οδηγούμεθα σε διάτρηση και γενικευμένη περιτονίτιδα που μπορούν να προκαλέσουν σηψαιμία.
Οξεία Σκωληκοειδίτιδα – Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της σκωληκοειδίτιδος είναι:
- Οξύ κοιλιακό άλγος.
Με εντόπιση αρχικά περιομφαλικά και εν συνεχεία στον (δε) λαγόνιο βόθρο - Ανορεξία, τάση προς έμετο
- Ήπια πυρετική κίνηση (μέχρι 38οc)
- Ήπια αύξηση των λευκοκυττάρων
10% των ασθενών τα λευκά αιμοσφαίρια είναι φυσιολογικά. Σε περιτονίτιδα όμως είναι πολύ αυξημένα (>20.000) - C-αντιδρώσα πρωτεϊνη (CRP) Εμφανίζεται – όχι πάντα – αυξημένη.
- Γενική ούρων.
Ενίοτε με ευρήματα ανίχνευσης ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Διάγνωση
Η διάγνωση επιτυγχάνεται με:
I. Κλινική εξέταση – ιστορικό
II. Υπερηχογράφημα κοιλιακή χώρας
Αποτελεί την εξέταση εκλογής κυρίως για αποκλεισμό άλλων παθήσεων της περιοχής (γυναικολογικές παθήσεις, ουρολογικές παθήσεις).
III. Αξονική τομογραφία κοιλίας
Σε επιλεγμένες περιπτώσεις και ενήλικες.
Με όλα τα προαναφερθέντα μέσα έχουμε επιτύχει την μείωση των άσκοπων σκωληκοειδεκτομών κατά 10-15%.
Παρόλα αυτά επειδή η σκωληκοειδεκτομή ως επέμβαση έχει σαφώς λιγότερες επιπλοκές και θνησιμότητα από την ρήξη της σκωληκοειδούς και την περιτονίτιδα είναι προτιμότερο επί αμφιβολίας να επιλέγουμε την χειρουργική αντιμετώπιση.
Η διαφορική διάγνωση συνίσταται σε:
- Οξεία γαστρεντερίτιδα
- Εγκολεασμός του εντέρου (σε παιδιά προσχολικής ηλικίας)
- Εκκόλπωμα Meckel
- Μεσεντέριος λεμφαδενίτις
- Φλεγμονώσεις παθήσεις του εντέρου (ελκώδης κολίτις, νόσος Crohn)
- Γυναικολογικές παθήσεις (κύστις ωοθήκης, συστροφή ωοθήκης, ενδομητρίωση, έκτοπος κύησις, πυοσάλπιγγα)
- Εκκολπωματίτις
- Ουρολογικές παθήσεις (πυελονεφρίτις, λιθίαση ουρητήρα)
Η περίοδος της εγκυμοσύνης αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα.
Η διάγνωση προκαλεί ναυτία, ανορεξία, αύξηση των λευκών και πόνο.
Το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία κοιλίας (όχι αξονική τομογραφία λόγω ακτινοβολίας) βοηθούν.
Επίσης στους ηλικιωμένους ασθενείς τα συμπτώματα είναι ήπια και η διάγνωση καθυστερεί.
Σε αυτή την κατηγορία ασθενών το ποσοστό εμφάνισης περιτονίτιδος είναι >50% (συγκριτικά με τους νεώτερους, <20%) λόγω των ανωτέρω.
Οξεία Σκωληκοειδίτιδα – Αντιμετώπιση
Θεραπεία:
- Η θεραπεία της σκωληκοειδίτιδος είναι χειρουργική.
- Η επέμβαση μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά ή με “ανοικτή” αντιμετώπιση.
- Τα αποτελέσματα και των δύο είναι εξίσου καλά όμως τα τελευταία χρόνια έχουμε αύξηση της λαπαροσκοπικής τεχνικής παρά το αυξημένο κόστος της.
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής σκωληκοειδεκτομής είναι:
- Μείωση μετεγχειρητικού άλγους
- Ταχεία ανάρρωση και έξοδος από το νοσοκομείο (1-2 ημέρες)
- Ταχεία επάνοδος στις συνήθεις δραστηριότητες, εργασία
- Μείωση των μετεγχειρητικών επιπλοκών (λοιμώξεις, αιμορραγία, δημιουργία συμφύσεων, ειλεός 1-3%, μόλυνση τραύματος 15-20%
- Κοσμητικό αποτέλεσμα (3 μικρές oπές 0,5-1cm)
- Διεγχειρητικώς δυνατότης ελέγχου όλης της κοιλίας
Συμπερασματικά σε περιπτώσεις οξείας σκωληκοειδίτιδος θα πρέπει να απευθυνόμαστε σε γενικό χειρουργό προς σωστή και έγκαιρη αντιμετώπιση διότι εάν η συγκεκριμένη παραμεληθεί μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες για τον ασθενή.
Κλείστε ραντεβού με τον Ιατρό.